🔆 శ్రీ వేంకటేశ సుప్రభాతం – శ్లోకమాలిక
🔊 శ్రీ వేంకటేశ సుప్రభాతం
వేంకటేశ సుప్రభాతం శ్లోకాలు 1-29- పదార్థం, భావం, తాత్పర్యం
వేంకటేశ సుప్రభాతం శ్లోకాలు 1-29
🔸 శ్లోకం 1
కౌసల్యా సుప్రజా రామ పూర్వా సంధ్యా ప్రవర్తతే ।
ఉత్తిష్ఠ నరశార్దూల కర్తవ్యం దైవమాహ్నికం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| కౌసల్యా సుప్రజా రామ | ఓ కౌసల్య కుమారుడా శ్రీరామా! |
| పూర్వా సంధ్యా | ఉషోదయం సమయం |
| ప్రవర్తతే | ప్రారంభమవుతుంది |
| ఉత్తిష్ఠ | లేచి నిలవుము |
| నరశార్దూల | ఓ ధైర్యవంతుడు |
| కర్తవ్యం | చేయవలసిన పని |
| దైవమాహ్నికం | దైవకార్యాలు |
భావం:
ఓ ధైర్యవంతుడా! ఉదయాన్నే లేచి దైవ కార్యాలు చేయడం నీ కర్తవ్యం.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం శ్రీరాముని ఉదయాన్నే మేల్కొలిపే శుభవాక్యం, భక్తులకూ ఉదయకాలం ప్రారంభమని తెలియజేస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 2
ఉత్తిష్ఠోత్తిష్ఠ గోవింద ఉత్తిష్ఠ గరుడధ్వజ ।
ఉత్తిష్ఠ కమలాకాంత త్రైలోక్యం మంగళం కురు ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| ఉత్తిష్ఠ | లేచి నిలవుము |
| గోవింద | గోపాలకుడు |
| గరుడధ్వజ | గరుడుని ధ్వజధారి |
| కమలాకాంత | లక్ష్మీదేవి భర్త |
| త్రైలోక్యం | మూడు లోకాలు |
| మంగళం కురు | శుభములు కలిగించుము |
భావం:
ఓ గోవిందా, గరుడధ్వజా, కమలాకాంతా! లేచి మేల్కొని మూడు లోకాలకు శుభాన్ని ప్రసాదించుము.
తాత్పర్యం:
సర్వలోకాల రక్షకుడైన వేంకటేశ్వరుని మేల్కొలిపే శ్లోకం ఇది.
🔸 శ్లోకం 3
మాతః సమస్త జగతాం మధుకైటభారే !
వక్త్రేవలోక్య భవతీ కరుణానిధే త్వమ్ ।
పాశాదృశాం చ భువనత్రయ మంగళం త్వత్ ।
పాదోదకం తరిత వేంకటనాయకం మే ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| మాతః | ఓ తల్లీ |
| సమస్త జగతాం | ప్రపంచాలన్నిటికి |
| మధుకైటభారే | మధుకైటభాసురులను సంహరించినవాడా |
| వక్త్రే | ముఖంలో |
| అవలోక్య | చూసిన వెంటనే |
| కరుణానిధే | కరుణానిధి |
| పాశాదృశాం | పాపుల పాపాలు పోగొట్టేవాడా |
| భువనత్రయ మంగళం | మూడూ లోకాలకు శుభం |
| త్వత్ పాదోదకం | నీ పాద తీర్తం |
| తరిత | దాటి పోయే |
| వేంకటనాయకం | వేంకటాచలాధిపతిని |
| మే | నాకు |
భావం:
ఓ జగత్తుల తల్లి! మధుకైటభాసురులను సంహరించినవాడా! నీ ముఖ దర్శనం కరుణానిధిగా ఉంది. నీ పాద తీర్తం మూడూ లోకాలకు శుభకరం.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుని దయాస్వరూపుడిగా మరియు పాద తీర్తాన్ని మూడూ లోకాలకు శుభం కలిగించే స్వరూపంగా చూపిస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 4
శ్రీ స్వామిపుష్కరణికాప్లవనాత్మపున్యా ।
మర్దానలే నిపతితాః సతతం ముకుందా ।
త్వాముద్యనారుణకిరణైః సహ సేత్రపాణిం ।
శ్రీవేంకటేశ దయితే తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శ్రీ స్వామిపుష్కరణికా | వేంకటేశ్వరుని నివాసమైన పవిత్ర నది |
| ప్లవనాత్మపున్యా | తల్లి స్వభావంతో నీటి ప్రవాహం ఉన్న పుణ్యమైనది |
| మర్దానలే | ఉషోదయపు మృదువైన అగ్ని కిరణాలు |
| నిపతితాః | పడి తిప్పే కిరణాలు |
| సతతం | ఎల్లప్పుడూ |
| ముకుందా | వేంకటేశ్వరుడు |
| త్వాం | నిన్ను |
| ఉద్యనారుణకిరణైః | ఉదయ సూర్యకిరణాలతో |
| సహ | తో |
| సేత్రపాణిం | కిరీటధారిని |
| శ్రీవేంకటేశ దయితే | శ్రీ వేంకటేశ్వరుని దయతో |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
వేంకటేశ్వరుని నివాసమైన పవిత్ర నది సహా ఉదయ సూర్య కిరణాలు నిన్ను మేల్కొలిపి శుభోదయం కలుగజేస్తున్నాయి.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం ద్వారా ఉదయం కాలం పవిత్రంగా, శుభంగా ఉండాలని, స్వామివారి దయతో ఉదయం ప్రారంభం కావాలని ప్రార్థించబడుతుంది.
🔸 శ్లోకం 5
యామంత్రయంతి నిమిషార్ధసమానకాలం ।
దమస్తభైరమమరేశ త్రిదశైః ప్రభాతే ।
తేషాం పుణ్యఫలమాశు భవత్వనంతం ।
శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| యామంత్రయంతి | ఆరాధిస్తారు |
| నిమిషార్ధసమానకాలం | సుమారు ఒక నిమిషం కాలం |
| దమస్తభైరమమరేశ | దమస్తభైరవుడు, మరేశుడు (శివుని రూపాలు) |
| త్రిదశైః | మూడు లోకాలతో |
| ప్రభాతే | ఉదయక్రమంలో |
| తేషాం | అధికారులకు |
| పుణ్యఫలం | పుణ్యఫలితం |
| ఆశు | త్వరలో |
| భవత్వనంతం | అమితమైన |
| శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ | శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు నా దేవుడు |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
ప్రభాత సమయంలో వేంకటేశ్వరుని ఆరాధన చేసిన వారికి అపారమైన పుణ్యఫలం లభిస్తుంది.
తాత్పర్యం:
కేవలం ఒక నిమిషం పాటు స్వామివారి ఆరాధన చేసినా అది అమూల్యమైన ఫలితాన్ని ఇస్తుంది అనే అర్థం.
🔸 శ్లోకం 6
సూర్యేంద్రబ్రహ్మముఖాః ప్రవరాశ్చ పుత్రా ।
భూయః ప్రణమ్య భవతీం పరితో భజంతి ।
తేషాం నమస్సహితమంగలమాశు భూయాత్ ।
శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| సూర్యేంద్ర | సూర్యుడు మరియు ఇంద్రుడు |
| బ్రహ్మముఖాః | బ్రహ్ముని ముఖాల నుండి |
| ప్రవరాశ్చ పుత్రా | పుత్రులు మరియు వంశదారులు |
| భూయః | అధికంగా |
| ప్రణమ్య | నమస్కరిస్తూ |
| భవతీం | నీకు |
| పరిటో | ప్రత్యేకంగా |
| భజంతి | ఆరాధిస్తారు |
| తేషాం | ఆ దేవతలకు |
| నమస్సహితం | నమస్కారంతో |
| అంగలమాశు భూయాత్ | అంతకంత మంచి జరగాలని |
| శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ | శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు నా దేవుడు |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
సూర్యుడు, ఇంద్రుడు, బ్రహ్మ మొదలైన దేవతలు నీకు నమస్కరిస్తున్నారు. వారి నమస్కారాలకు మంచి ఫలితం రావాలని కోరుతున్నారు.
తాత్పర్యం:
దేవతలు కూడా వేంకటేశ్వరుని సేవలో ఉన్నారు, వారి సేవ భక్తులకు కూడా మంగళం కలగాలని ఆశిస్తున్నారు.
🔸 శ్లోకం 7
శత్రోర్విదూరమధికం తవ చర్షణీనాం ।
వ్యూహైరశేషజనతా కృతసన్నిధానం ।
విశ్వేశ పాహి సకలేశ మమేశ శౌర్యం ।
శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శత్రు | విరుద్ధులు |
| విదూరమధికం | అత్యధికం |
| తవ చర్షణీనాం | నీ భక్తుల |
| వ్యూహైః | సేనలతో |
| శేషజనతా | భక్తుల సంఘం |
| కృతసన్నిధానం | ఆ సన్నిధి |
| విశ్వేశ | ప్రపంచాధిపతి |
| పాహి | కాపాడు |
| సకలేశ | అన్నిటికీ |
| మమ | నా |
| శౌర్యం | ధైర్యం |
భావం:
శత్రువులు అధికంగా ఉన్నా, నీ భక్తుల సైన్యంతో భద్రత కలుగజేయుము. నా ధైర్యాన్ని కాపాడుము.
తాత్పర్యం:
వేంకటేశ్వరుని శక్తి, పరాక్రమం ద్వారా భక్తులను రక్షించమని ప్రార్థన.
🔸 శ్లోకం 8
బ్రహ్మాదయః సురగణా మునయోఽథ నాథా ।
దేవ్యః శతైః సహస్రవిభవోపపన్నాః ।
అర్చంతి త్వాం వయమపి ప్రజపాలయంతం ।
శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| బ్రహ్మ | సృష్టికర్త దేవుడు |
| అదయః | మరియు |
| సురగణా | దేవతల సమూహం |
| మునయః | మునులు |
| అథ నాథా | మరియు స్వాములు |
| దేవ్యః శతైః | శతసంఖ్యలో దేవతలు |
| సహస్రవిభవోపపన్నాః | అనేక సంఖ్యలో జన్మించినవారు |
| అర్చంతి త్వాం | నిన్ను ఆరాధిస్తారు |
| వయమపి | మేము కూడా |
| ప్రజపాలయంతం | ప్రపంచాన్ని పరిపాలిస్తున్నాము |
| శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ | శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు నా దేవుడు |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
బ్రహ్మ, మునులు, దేవతలు మరియు మేమూ నీ సేవలో ఉన్నాము. ఓ శ్రీ వేంకటేశ్వరా, మేల్కొనుము!
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం ద్వారా భక్తులే కాదు, దేవతలు కూడా స్వామివారి సేవలో ఉన్నారని తెలియజేస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 9
ఇష్టాపూర్తిమహిమాన్యవసాన ధన్యా ।
ధన్యా నికామకమలాపితవామభాగా ।
తేషాం ప్రసాదయ దయామయ నాథ పూర్వం ।
శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| ఇష్టాపూర్తిమహిమాన్యవసాన | అభిలషితఫలం పొందిన మహిమగల |
| ధన్యా | ధన్యులు |
| నికామకమలాపిత | లక్ష్మీదేవిని వామ భాగంగా కలిగిన |
| వామభాగా | ఎడమవైపు భాగంగా |
| తేషాం | వారి |
| ప్రసాదయ | కృప చూపుము |
| దయామయ నాథ పూర్వం | దయామయ స్వామివారి ముందుగా |
| శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ | శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు నా దేవుడు |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
ధన్యులు, లక్ష్మీదేవిని కలిగిన వారు మొదట నీ కృప పొందాలని ప్రార్థించుచున్నాం.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం స్వామివారి కృప వల్ల భక్తుల ఆశయాలు నెరవేరాలని సూచిస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 10
లక్ష్మీనివాస నితరాం వినతార్థబంధో !
శ్రీవేంకటేశ దయితే తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| లక్ష్మీనివాస | లక్ష్మీదేవి నివాసం |
| నితరాం | ఎప్పటికప్పుడు |
| వినతార్థబంధో | వినయంగా అభ్యర్థించే వారి బంధువు |
| శ్రీవేంకటేశ | శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు |
| దయితే | దయతో |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
ఓ లక్ష్మీదేవి నివాసా! వినతులకి సాయం చేసే స్వామివారికి శుభోదయం కావాలని కోరుతున్నాము.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం స్వామివారి కృపతో జీవితం శుభంగా ఉండాలని సూచిస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 11
శ్రీమన్నభిష్ట వరదాఖ్యలయార్థమేఘం ।
శ్రీ వేంకటేశ జగతాం శరణ్యమేకం ।
శ్రీమన్నయాపి చరణౌ శరణం గతా నః ।
శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శ్రీమన్నభిష్ట | శ్రీమంతుడు మరియు మన అభిలాషలు నెరవేరే |
| వరదాఖ్యలయార్థమేఘం | వర్షమేఘం వంటి వరాలు ఇస్తాడు |
| శ్రీ వేంకటేశ | శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు |
| జగతాం శరణ్యమేకం | జగత్తు యొక్క ఆశ్రయమూ |
| శ్రీమన్నయాపి చరణౌ | శ్రీవేంకటేశుని పాదాల శరణం |
| శరణం గతా నః | మనం శరణం తీసుకున్నాము |
| శ్రీవేంకటేశ మమ దేవ | ఓ శ్రీ వేంకటేశ్వరా, నా దేవుడా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు మన అభిలాషలను నెరవేర్చేవాడు, జగత్తు సమస్త భక్తుల ఆశ్రయమని మనం అతని పాదాల వద్ద శరణాగతులుగా ఉంటాము.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం ద్వారా మనం శ్రీ వేంకటేశ్వరుని ఆశ్రయంగా భావించి, ఆయన వరాలు మరియు కృపలను ఆశిస్తున్నాము.
🔸 శ్లోకం 12
అద్యతే కుంకుమ రుచిరంబరహారవిభూషా ।
శోభామయీ తవ ముఖం ప్రభాత సమయే ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| అద్యతే | సూర్యుని మొదటి కిరణాలు |
| కుంకుమ రుచి | కుంకుమ వలె ఎరుపు రంగు |
| అంబరహారవిభూషా | ఆకాశాన్ని అలంకరించిన |
| శోభామయీ | ప్రకాశించు |
| తవ ముఖం | నీ ముఖం |
| ప్రభాత సమయే | ఉదయం సమయము |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | శ్రీ వేంకటేశ్వరా, నా దేవుడా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
సూర్యుడి మొదటి కిరణాలు ఆకాశాన్ని ఎరుపుతో అలంకరించి, నీ ముఖం ప్రకాశిస్తూ ఉదయం వెలుగునిచ్చేలా ఉంటుంది.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం ద్వారా, ఉదయం సమయాన్ని నీ ముఖంతో పోలుస్తూ, ఆ రోజంతా శుభవాతావరణం ఉండాలని కోరుతున్నారు.
🔸 శ్లోకం 13
పంచాననాభజత మాతరియం ముకుందం ।
వేదాద్యవేద్యగుణశీల మనోభిరామం ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| పంచాననాభజత | ఓ పంచాననుడైన (శివుడి) కుమారుడా |
| మాతరియం ముకుందం | తల్లి (పార్వతీ) వలె ప్రీతిపడిన వేంకటేశుడు |
| వేదాద్యవేద్యగుణశీల | వేదాలు మొదలయిన అవగాహన గల, గుణాలకు పరిపూర్ణుడు |
| మనోభిరామం | మనసుకు హృదయానికి హర్షం కలిగించే |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడా శ్రీ వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
ఓ పంచాననుడి కుమారుడా! తల్లి లాగా ప్రేమించే వేంకటేశ్వరుడు, వేదాలను అర్థం చేసుకునే జ్ఞానం కలిగినవాడు, మనసుకు ఆనందాన్ని ఇచ్చేవాడు, నీకు శుభోదయం!
తాత్పర్యం:
శ్రీ వేంకటేశ్వరుని పంచాననుడి కుమారుడుగా, వేద జ్ఞానంతో నిండి, మన హృదయాలను సంతృప్తి చేసే భగవానుగా ఇక్కడ వర్ణించబడుతున్నాడు.
🔸 శ్లోకం 14
శ్రీశేషశైలగిరినాథ నిబంధనాయ ।
శ్రీనివాస తవ పదాంబుజసన్నిధానమ్ ।
పుణ్యప్రభాత సమయే తవ దర్శనేఽస్తు ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శ్రీశేషశైలగిరినాథ | శ్రీశేషాచల పర్వతం యొక్క యజమాని (వేంకటాచల నాథుడు) |
| నిబంధనాయ | అలంకరణకు, నిర్దేశానికి |
| శ్రీనివాస | శ్రీవేంకటేశ్వరుని మరొక పేరు |
| తవ పదాంబుజసన్నిధానమ్ | నీ పాదముల సమీపం |
| పుణ్యప్రభాత సమయే | పుణ్యమైన ఉదయం సమయము |
| తవ దర్శనేఽస్తు | నీ దర్శనం కలుగుగాక |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడా వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
శ్రీశేషాచల పర్వతం అధిపతిగా ఉన్న వేంకటేశ్వరుడి పాదసేవకులముగా ఉండి, పుణ్య ఉదయం సమయంలో అతని దర్శనం కలవాలని కోరుకుంటున్నాము.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుని పాద సమీపంలో భక్తుల స్థానం మరియు ఉదయపు పుణ్య సమయాన్ని ప్రత్యేకంగా వర్ణిస్తోంది.
🔸 శ్లోకం 15
తేనైవ సర్వజగతాం పరమేశ్వరేణ ।
పూర్ణానంద మహిమా నితరాం భవంతం ।
ఆలంబ్యతే హృత్పదమస్య జనస్య విశ్వమ్ ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| తేనైవ | దీని ద్వారా మాత్రమే |
| సర్వజగతాం | అన్ని ప్రపంచాలు |
| పరమేశ్వరేణ | అత్యున్నత రాధా దేవతా |
| పూర్ణానంద మహిమా | సంపూర్ణ ఆనంద మహిమ |
| నితరాం భవంతం | ఎప్పటికీ ఉన్నారు |
| ఆలంబ్యతే హృత్పదమస్య | ఆ పాదాలను ఆశ్రయించు |
| జనస్య విశ్వమ్ | ప్రపంచపు జనులు |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
ప్రపంచంలోని అన్ని సృష్టులు వేంకటేశ్వరుడి పరమేశ్వర స్వరూపాన్ని ఆశ్రయిస్తూ సంపూర్ణ ఆనందంతో జీవిస్తున్నాయి. మనం కూడా అతని పాదాల ఆశ్రయులు.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం ద్వారా పరమేశ్వరుడి మహిమను గుర్తుచేసి, అతని పాదాలను ఆశ్రయించడం ద్వారా ప్రపంచ జనులు ఆనందిస్తారని తెలిపింది.
🔸 శ్లోకం 16
శ్రీవైష్ణవైః కృతసపత్రనికేతనాఽఽలిః ।
శోభామనోఽనలధృతాంత సుధారసోఽసౌ ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శ్రీవైష్ణవైః | వైష్ణవ భక్తులచే |
| కృతసపత్రనికేతనాఽఽలిః | సపత్రాల వలె అలంకరించిన ఆలయం |
| శోభామనః | ప్రకృతి ప్రకాశించే మనసు |
| అనలధృతాంత | అగ్ని లాంటి తేజస్వి |
| సుధారసః | సుగంధమైన సారాంశం |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
వైష్ణవులు ప్రార్థించి పూజించే, సపత్రాల వలె అందంగా అలంకరించిన ఆలయంలో ఉన్న వేంకటేశ్వరుడి రూపం అగ్ని వలె ప్రకాశిస్తుంది మరియు సుగంధాలతో ముట్టడివుంటుంది.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకంలో భక్తుల ఆరాధన ఆ వేదికను అందంగా అలంకరించి, వేంకటేశ్వరుడి ప్రకాశవంతమైన రూపాన్ని వివరించటం జరిగింది.
🔸 శ్లోకం 17
శ్రీనాథ తే నయనపంకజసన్నివేషం ।
శోభాంజనాయ సముపేతమదీన్ జనానాం ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శ్రీనాథ తే | నీ ప్రభువు |
| నయనపంకజసన్నివేషం | కళ్ల స్నేహితుడైన కనకాల సన్నివేశం |
| శోభాంజనాయ | కాజల్ వలె అందమైన |
| సముపేతమదీన్ జనానాం | మన్నిస్తున్న బంధువుల సమూహం |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
నీ కళ్ళను పరిరక్షించే కాజల్ లాగా అందమైన రూపం మమ్మల్ని చూస్తూ ఉన్నది. నీ బంధువులు నీ పాదసేవలో ఉన్నారు. నీకు శుభోదయం!
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుడి కళ్ళ అందం మరియు భక్తులతో నిండిన వాతావరణాన్ని వివరిస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 18
శ్రీనాథ దేవ ఖలు యోగినాం చదక్షం ।
వేదశ్రుతేః పరమనంద రూపమేకం ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శ్రీనాథ దేవ | శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు |
| ఖలు యోగినాం చదక్షం | యోగుల విద్యాసందర్శకుడు |
| వేదశ్రుతేః పరమనంద | వేదజ్ఞానంతో సంతృప్తి కలిగించే |
| రూపమేకం | ఒకే రూపము |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
వేంకటేశ్వరుడు యోగుల కోసం విద్యాసంకేతం. అతని రూపం వేద జ్ఞానంతో పరమ ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం ద్వారా వేంకటేశ్వరుడిని యోగులు గౌరవిస్తారని, అతని రూపం వేద జ్ఞానం యొక్క పరమానందం అని తెలుపుతుంది.
🔸 శ్లోకం 19
శ్రీశైలరత్న గిరిమందిర మధ్యవాసం ।
శ్రీనాథ మాద్యమనిశం హృతి భావయంతః ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శ్రీశైల రత్న | శ్రీశేషాచల పర్వత రత్నం |
| గిరి మందిర | పర్వతం మీద ఉన్న ఆలయం |
| మధ్య వాసం | అందులో నివాసం |
| శ్రీనాథ మాద్య మనిశం | మధ్య రాత్రి, అర్థరాత్రి |
| హృతి భావయంతః | భక్తులు హృదయంగా ధ్యానిస్తూ ఉంటారు |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
శ్రీశేషాచల పర్వతంలో ఉన్న ఆలయంలో వేంకటేశ్వరుడు నివసిస్తున్నాడు. భక్తులు రాత్రి మధ్యలో కూడా ఆయనను మనసారా ధ్యానిస్తూ ఉంటారు.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుని స్థలం మరియు భక్తుల ఆధ్యాత్మిక అనురాగాన్ని వివరించటం.
🔸 శ్లోకం 20
విశ్వమాధరుడా జగద్వంద్యా త్వం చ మయా ।
ముఖమాధుర్యమపరాం పద్మద్వారాద్వితీయమ్ ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| విశ్వమాధరుడా | ప్రపంచాన్ని ఆదరించేవాడు |
| జగద్వంద్యా | జగతికి మన్నించబడే |
| త్వం చ మయా | నీకు మరియు నాకు |
| ముఖమాధుర్యమపరాం | ముఖపు అందం అపారమైనది |
| పద్మద్వారాద్వితీయమ్ | పద్మద్వారం వంటి అవినాభావమైనది |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
ప్రపంచాన్ని ఆదరించి, అందరూ గౌరవించే వేంకటేశ్వరుడి ముఖం అపారమైన సౌందర్యం కలిగి, పద్మద్వారం లాంటి పవిత్రత కలిగి ఉన్నాడు.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుని మహిమను, అతని ముఖ రూపంలో ఉన్న ఆధ్యాత్మిక సౌందర్యాన్ని తెలియజేస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 21
సంపదాయమానాయ దేవ్యాయ నమస్తే నమః ।
సర్వేశ్వరే శివేశా శాశ్వతాయ సదా జితే ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| సంపదాయమానాయ | అన్న, ధన మరియు సంపద దాత |
| దేవ్యాయ | దేవతగా ఉన్నవాడికి |
| నమస్తే నమః | వందనలు, నమస్కారాలు |
| సర్వేశ్వరే | అన్నింటి ప్రభువు |
| శివేశా | శివుడి యోగక్షేమం కలిగిన |
| శాశ్వతాయ సదా జితే | శాశ్వతంగా ఎప్పుడూ విజయవంతుడైన |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
అన్న, ధన సంపదలకు దాతగా, సర్వ దేవతల ప్రభువుగా, శాశ్వత విజయవంతుడిగా ఉన్న వేంకటేశ్వరుడికి నమస్కారం.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుని సర్వ స్వరూపాలకీ నమస్కారములు తెలిపే భాగముగా ఉంది.
🔸 శ్లోకం 22
సర్వదర్శనం కరణం సర్వమణిభూషణం ।
పద్మనాభం పవిత్రం వచస్సు తవ మమ దశే ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| సర్వదర్శనం కరణం | అన్ని దర్శనాల మూలం |
| సర్వమణిభూషణం | అన్ని రత్నాలతో అలంకరించిన |
| పద్మనాభం పవిత్రం | పద్మనాభుడైన పవిత్రుడు |
| వచస్సు తవ మమ దశే | నీ వాక్యములు నా స్థితిలో |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
నీ రూపం అన్ని రత్నాలతో అలంకరించి, పద్మనాభుడి స్వరూపమై, నీ వాక్యాలు నా జీవితానికి మార్గదర్శకమవుతున్నాయి.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుని రూపమును, మాటలను మన జీవితం మార్గం అని తెలిపింది.
🔸 శ్లోకం 23
అఖిల లోకేశ్వరా ధనాధిపతి దేవా ।
తవ ప్రసాదంతో మమ జీవితం సుఖదం ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| అఖిల లోకేశ్వరా | ప్రపంచ సమస్తాలకు స్వామి |
| ధనాధిపతి దేవా | ధనానికి అధిపతి |
| తవ ప్రసాదంతో | నీ కృప ద్వారా |
| మమ జీవితం సుఖదం | నా జీవితం సంతోషదాయకం |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
ప్రపంచాల దేవుడూ ధనాధిపతిగా ఉన్న వేంకటేశ్వరుని కృపతో నా జీవితం ఆనందంగా ఉంది.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం భగవానుని సర్వ శక్తులు మరియు కృపలను గుర్తు చేస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 24
అన్నదాత కరుణాకర పృథివీ లోకేశ్ ।
కల్యాణకర రామా ప్రాణ సౌఖ్యదాయకా ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| అన్నదాత | అన్నం ఇచ్చేవాడు |
| కరుణాకర | కరుణతో నిండి ఉన్న |
| పృథివీ లోకేశ్ | భూమి లోకాలకు అధిపతి |
| కల్యాణకర రామా | సమస్త సంక్షేమం ఇచ్చే రాముడు |
| ప్రాణ సౌఖ్యదాయకా | జీవితానికి ఆనందం ఇస్తూ ఉన్నవాడు |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
అన్నం ప్రసాదించి కరుణ చూపిస్తూ, భూమికి అధిపతిగా ఉండి జీవన ఆనందం ఇస్తున్న వేంకటేశ్వరుడికి శుభోదయం!
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం ద్వారా వేంకటేశ్వరుని కృపను, జీవితానికి సంబంధించిన శ్రేయస్సును మనం గుర్తు చేసుకోవాలి.
🔸 శ్లోకం 25
సర్వజగద్విలాసినే ప్రణతవనతమా ।
మహా దేవా మధుసూదన మహాత్మన ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| సర్వజగద్విలాసినే | సమస్త జగత్తును ఆనందించేవాడికి |
| ప్రణతవనతమా | భక్తులందర్ని ఆశీర్వదించే |
| మహా దేవా | మహాన్దేవుడు |
| మధుసూదన | మధుమేధుడిని ధ్వంసం చేసిన |
| మహాత్మన | మహాత్మ |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
సమస్త భక్తులను ఆశీర్వదించి, మధుసూదనుడైన మహాదేవునికి నమస్కారములు.
తాత్పర్యం:
శ్లోకం ద్వారా వేంకటేశ్వరుని గొప్పతనం, అతని భక్తుల పట్ల కృపను తెలియజేస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 26
కీర్తిమత్కిరీటినాథ విక్రమనాథ ।
శ్రీశైల శ్రీనివాస మహా శ్రీహరిః ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| కీర్తిమత్ | కీర్తితో కూడిన |
| కిరీటినాథ | కిరీటాధారి (తలపాగా ధరించినవాడు) |
| విక్రమనాథ | విక్రమశాలి ప్రభువు |
| శ్రీశైల శ్రీనివాస | శ్రీశేషాచల పర్వతంలో నివసించే శ్రీనివాసుడు |
| మహా శ్రీహరిః | మహాశక్తి కలిగిన శ్రీ హరి |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
కీర్తితో, కిరీటంతో అలంకరించిన విక్రమశాలి శ్రీ వేంకటేశ్వరుడికి నమస్కారములు.
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుని గొప్పతనాన్ని వివరించే భాగం.
🔸 శ్లోకం 27
అఖిలాంధకారనాథ బ్రహ్మాంధారకనాథ ।
పార్థసారథి త్వం పరమేశ్వరా
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| అఖిలాంధకారనాథ | అన్ని చీకటిని తొలగించే ప్రభువు |
| బ్రహ్మాంధారకనాథ | బ్రహ్మాండాన్ని ఆధారంగా ఉంచిన ప్రభువు |
| పార్థసారథి | పార్థుడి (అర్జునుడి) రథసారథి (కృష్ణుడు) |
| త్వం పరమేశ్వరా | నువే పరమేశ్వరుడివి |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
అన్ని అంధకారాలను తొలగించి, బ్రహ్మాండాన్ని ఆధారంగా ఉంచిన పరమేశ్వరుడు, అర్జునుడి రథసారథిగా ఉన్నవాడు నీకు శుభోదయం!
తాత్పర్యం:
ఈ శ్లోకం వేంకటేశ్వరుని అఖిలేశ్వర స్వరూపం, మరియు రథసారథి రూపాన్ని వర్ణిస్తోంది.
🔸 శ్లోకం 28
శ్రీ సత్యసంధో ధర్మప్రియో నమో నమః ।
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
పదార్థం:
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| శ్రీ సత్యసంధో | సత్యాన్ని పాటించే దేవుడు |
| ధర్మప్రియో | ధర్మాన్ని ప్రీతిపడేవాడు |
| నమో నమః | నమస్కారం |
| శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ | నా దేవుడు వేంకటేశ్వరా |
| తవ సుప్రభాతం | నీ శుభోదయం |
భావం:
సత్యం మరియు ధర్మాన్ని పాటించే శ్రీ వేంకటేశ్వరునికి నమస్కారములు.
తాత్పర్యం:
శ్లోకం ద్వారా వేంకటేశ్వరుని సత్యప్రియత్వాన్ని తెలియజేస్తుంది.
🔸 శ్లోకం 29
శ్రీ వేంకటేశ మమ దేవ తవ సుప్రభాతం ॥
తాత్పర్యం:
నా ప్రియమైన వేంకటేశ్వరునికి నీ శుభోదయం! నీ పాదాలను స్మరించుకుంటూ ఈ దినం ప్రారంభిద్దాం.
వేంకటేశ సుప్రభాతం శ్లోకాలు 1-29
Benefits of Chanting Slokas in Telugu | శ్లోకాలు పఠించడం వల్ల కలిగే లాభాలు
Ganapathi Puja Vidhanam in Telugu | 108 నామావళితో సంపూర్ణ గైడ్
Facebook
వేంకటేశ సుప్రభాతం శ్లోకాలు 1-29

